مرغ آهنگ جدایی ساز کرد
ناگهان از سفره ها پرواز کرد

ران و بال و سینه اش یادش به خیر
ژامبون و سوپ و کباب و شن سلش یادش به خیر

ای فدای قد قدایت بازگرد
این دل و جانم فدایت بازگرد

تازگی از دیگران دل می بری؟
هر که بامش بیش با او می پری؟

در نبود هیکل زیبای تو
دل خوشم با سنگدان و پای تو

تخم خود را لااقل از ما نگیر
تا که با خاگینه اش گردیم سیر

 روز پادشاهی زنان ، مردها را بیرون‌ کنید !

● زن‌ شاهی‌، حكومت‌ یك‌ روزه‌ زنان‌ آبسك‌

 جشن‌ «زن‌ شاهی‌» در روستای‌ آبسك‌، یكی‌ از دیدنی‌ترین‌ مراسم‌ سنتی‌ ایرانیان‌ محسوب‌ می‌شود. در این‌ روز زنان‌ با بیرون‌ راندن‌ مردها، دهكده‌ را به‌ تصرف‌ خویش‌ در آورده‌ و به‌ رقص و پایكوبی‌ مشغول‌ می‌شوند. دهكده‌ آبسك‌ در لاریجان‌ آمل‌ و در ۹۰كیلومتری‌ شمال‌ تهران‌ قرار دارد.
امسال‌ مراسم‌ «زن‌ شاهی‌» ۱۵ اردیبهشت‌ماه‌ برگزار شد.
 مراسم‌ «برف‌چال‌» یا به‌ گویش‌ محلی‌ «ورف‌ چال‌»، همزمان‌ با مراسم‌ «زن‌ شاهی‌» است‌ با این‌ تفاوت‌ كه‌ «ورف‌ چال‌» مخصوص‌ مردان‌ است‌ و هیچ‌ زنی‌ در آن‌ شركت‌ نمی‌كند. در این‌ روز، مردان‌ برف‌های‌ جمع‌ شده‌ از زمستان‌ را در بیرون‌ از دهكده‌ و در چاه‌ سنگی‌ كه‌ در دشت‌ لار قرار دارد، می‌ریزند. این‌ مراسم‌ از صبح‌ آغاز و تا ظهر ادامه‌ دارد.
 آغاز این‌ مراسم‌ با اعلام‌ بلندگوی‌ مسجد است‌ كه‌ مردان‌ را برای‌ ترك‌ سریعتر روستا ترغیب‌ می‌كند. از پسران‌ ۷ ساله‌ تا مردان‌ ۷۰ ساله‌ با خنده‌ و شادی‌ روستا را به‌ قصد ورف‌چال‌ ترك‌ می‌كنند. مگر پیرمردان‌ خیلی‌ ضعیف‌ یا مردان‌ بیمار كه‌ در این‌ صورت‌ حق‌ ندارند بیرون‌ از خانه‌ را نگاه‌ كنند و خانواده‌ آنها باید جریمه‌ ماندن‌ آنان‌ را پرداخت‌ كند.

درمیدان‌ روستا (قبلا مراسم‌ در تكیه‌ آبسك‌ اجرا می‌شده‌ است‌) یكی‌ از زنان‌ سرشناس‌ و مسلط‌ نقش‌ شاه‌، دو نفر نقش‌ وزیر، یك‌ نفر نقش‌ دلقك‌ را بازی‌ می‌كند و هركدام‌ با توجه‌ به‌ نقش‌هایشان‌ لباس‌ مخصوص‌ می‌پوشند. سربازها و همه‌ زنان‌ از دستورات‌ شاه‌ و وزیران‌ تبعیت‌ می‌كنند. در سال‌های‌ گذشته‌ برای‌ بخت‌گشایی‌ و خوش‌یمنی‌ دختران‌ دم‌ بخت‌ را عروس‌ و داماد می‌كردند یا به‌ دستور شاه‌ مشغول‌ بازی‌ می‌شدند.
 این‌ بازی‌ها شامل‌ عموزنجیرباف‌، قایم‌موشك‌ (پلنگ‌ وشیر)، هفت‌سنگ‌ و... می‌شده‌ است‌. میدانی‌ كه‌ زنان‌ تجمع‌ می‌كنند به‌ سه‌ قسمت‌ تقسیم‌ می‌شود.
در یك‌ قسمت‌ كه‌ بیشتر دختران‌ جوان‌ طرفدار آن‌ هستند، آهنگ‌های‌ مختلفی‌ را از دستگاه‌ ضبط‌صوت‌ پخش‌ می‌ شود و آنان‌ مشغول‌ رقصیدن‌ می‌شوند. قسمت‌ دیگر برای‌ زنان‌ جوان‌ و میانه‌ سال‌ است‌ كه‌ شاه‌ یا یكی‌ از زنان‌ كه‌ صدای‌ خوشی‌ دارد شعرهای‌ محلی‌ می‌خوانند و با آن‌ می‌رقصند. در طرف‌ دیگر كه‌ دورتادور میدان‌ می‌شود، بیشتر افراد مسن‌ می‌نشینند

 در «ورف‌ چال‌»، مردان‌ با خواندن‌ آواز و رقا برف‌هایی‌ را كه‌ با كامیون‌ به‌ آنجا آورده‌اند، به‌ درون‌ چاه‌ می‌ریزند. اگر در این‌ میان‌ زنی‌ نظاره‌گر آنها باشد، سعی‌ می‌كنند او را از آنجا دور كنند و البته‌ هیچ‌گاه‌ زنان‌ بومی‌ «آبسك‌» به‌ دیدن‌ مراسم‌ «ورف‌چال‌» نمی‌آیند، چون‌ اعتقاد دارند كه‌ هركس‌ این‌ مراسم‌ را ببیند تا سال‌ دیگر كور می‌شود یا می‌میرد.
 برای‌ اهالی‌ چاهی‌ كه‌ در آن‌ برف‌ می‌ریزند، چاهی‌ مقدس‌ است‌ و هركس‌ حتی‌ كودكان‌ هم‌ باید حداقل‌ یك‌ گلوله‌ برف‌ در چاه‌ بیندازند. با انداختن‌ این‌ گلوله‌ برف‌ پیمانی‌ بین‌ اهالی‌ روستا با یكدیگر بسته‌ می‌شود كه‌ در آن‌ تعهد می‌كنند تا ۲ ماه‌ و نیم‌ دیگر دست‌ به‌ علف‌های‌ این‌ مكان‌ (علف‌ چین) نزنند تا زمانی‌كه‌ علف‌ها رشد كنند.
یك‌ چوپان‌ یا نگهبان‌ نیز از این‌ مراتع‌ نگهبانی‌ می‌كند. وقتی‌ كه‌ علف‌ها رشد كافی‌ كردند، چند علف‌چین‌ می‌آیند و علف‌ها را می‌چینند و بین‌ اهالی‌ روستا تقسیم‌ می‌كنند تا برای‌ تغذیه‌ دام‌هایشان‌ استفاده‌ شود. در واقع‌ مراسم‌ ورف‌ چال‌ یك‌ حركت‌ اقتصادی‌ است‌ و هیچ‌كس‌ از پیمانی‌ كه‌ كنار چاه‌ علف‌ چین‌ بسته‌ است‌ تخطی‌ نمی‌كند.
این‌ اتحاد جمعی‌ اهالی‌ روستا در كنار شادی‌ و سروری‌ كه‌ زنان‌ در مراسم‌ «زن‌ شاهی‌» دارند، ارتباط‌ مستقیم‌ دارد. در مراسم‌ «زن‌ شاهی‌» عروس‌ و داماد درست‌ كردن‌، به‌ خانه‌ نامزد دارها رفتن‌، هدیه‌ خانواده‌ عروس‌ به‌ خانواده‌ داماد، در واقع‌ انتظار زایش‌ و باروری‌ را می‌رساند، چیزی‌ كه‌ در ورف‌ چال‌ نیز به‌ گونه‌یی‌ دیگر یعنی‌ قرق‌ كردن‌ علف‌ چین‌ تا به‌ بار آمدن‌ علف‌ها خود را نشان‌ می‌دهد. همه‌ این‌ مراسم‌ نشان‌ می‌دهد كه‌ اهالی‌ روستا خواستار بركتی‌ هستند كه‌ از جانب‌ خداوند به‌ آنها داده‌ می‌شود.
 

در روایت تاریخ می‌گویند: مردم فین کاشان در سال ۱۱۳ هجری قاصدی را به نام عامر بن ناصر فینی به مدینه نزد امام محمد باقر فرستاده بودند و از او درخواست پیشوایی راداشتند.امام فرزند خود سلطانعلی برادر امام جعفر صادق را رهسپار ایران و شهر کاشان کرد.امامزاده به کاشان رسید و در محله فین بزرگ ساکن شد و تابستانهابه دلیل گرمی هوا به منطقه اردهال می‌رفت.چند سالی اوضاع بدین صورت بود تا اینکه امامزاده سلطانعلی از نفوذ زیادی در بین مردم برخوردار گشت و این باعث ترس حاکم اردهال که زرین کفش نام داشت شد. وی سپاهی را برای قتل حضـرت سلطان علی به منطقـه میفرستد و آن حضرت سرانجام در یک جنگ نابرابر که ۱۳ روز طول کشید، همراه یارانش در منطقه ییلاقی اردهال به شهادت می‌رسد.

مردم فین پس از شنیدن خبر سراسیمه به طرف اردهال حرکت می‌کنند، ولی زمانی می‌رسند که حضرت به شهادت رسیده‌است، آنها حضرت را در قالی می‌پیچند و در نهر آبی که در آن نزدیکی است، شستشو می‌دهند و دفن می‌کنند. از آن زمان تاکنون همه ساله در دومین جمعه مهر ماه و با حضور هزاران نفر از مردم فین و کاشان آیین سنتی مذهبی قالیشویان برگزار می‌شود.

چوبهایی که افراد در دومی جمعه مهر ماه هر سال به دست می‌گیرند دو روایت دارد. اول اینکه برای شستن قالیها در مشهد اردهال به کار می‌رود و دوم اینکه افراد آنها را به نشانه خونخواهی به دست می‌گیرند.

در روایات معصومین از این منطقه به وردهار نیز یاد شده است

همه عمرتان اینجا زندگی کرده اید اما واقعاً درمورد کهکشان راه شیری چه می دانید؟ احتمالاً می دانید که مارپیچی است که ۱۰۰،۰۰۰ سال نوری امتداد دارد. تصمیم گرفته ایم شما را با حقایق بیشتری درمورد این کهکشان آشنا کنیم.

جدیدترین تحقیق در مورد وجود آدم فضایی در کرات دیگر

آغاز ساخت این برج در ۹ آگوست ۱۱۷۳ به انجام رسید. چند سال پس از شروع ساخت آن، هنگامی که تنها سه طبقه پایینی آن به پایان رسیده بود، این برج خمیدگی خودش به سمت جنوب‌شرقی را نشان داده بود. پس از آن ساخت این برج به مدت ۱۰۰ سال متوقف شد.
چهار طبقه بعدی آن سپس با همان تمایل به خمیدگی به پایان رسید. پس از چندین وقفه در ساخت این برج قسمت ناقوس‌های آن نیز در سال ۱۳۷۲ به پایان رسیدند. این برج به این ترتیب ۵۵ متر بلندی و هفت ناقوس داشت، که به علت خطر ریزش آن، ناقوسهای آن به صدا در نمی‌آمدند.در آن ۳۰۰ پله نصب شده است، ضخامت پی های برج در حدود ۵ متر است که روی ماسه، کار گذاشته شده اند. عده ای معتقد هستند همین امر سبب کج شدن برج شده است. کل انحراف برج ۲/۴ متر است که ۳۰ سانتیمتر این کجی، مربوط به ۱۰۰ سال اخیر است.

جالبترین و قدیمی‌ترین برج جهان با 85 متر طول و 14500 تن وزن در دوره "رنسانس" در "توسکنی" ایتالیا واقع است، ساخته شد و هر روز کجتر می‌شود. این برج هر سال 2.5 سانتیمتر به سمت زمین کج می‌شود و احتمالا تا 80 سال دیگر سقوط خواهد کرد. در آن دوره ، ثروتمندان ایتالیا و طبقه اشراف برای رقابت با یکدیگر مشهورترین هنرمندان و معماران را مأمور ساختن شاهکاری معماری می‌کردند.
بر طبق یک افسانه گالیلئو گالیله که خودش نیز یک پیزایی بود، آزمایشاتش در مورد سقوط آزاد را نیز در بالای این برج انجام داد.
این برج به این ترتیب، به نشان اصلی شهر پیزا تبدیل شد و سال ۱۹۸۷ نیز توسط یونسکو به میراث فرهنگی پیوست.
از ۷ ژانویه ۱۹۹۰ بازدید از این برج توسط توریستان ممنوع شد. چون خطر ریزش آن افزایش پیدا کرده بود. پس از ۱۲ سال و کمی راست‌سازی برج از ۱۵ دسامبر ۲۰۰۱، دیدار از این برج ۱۴،۵۰۰ تُنی مجدداً توسط بازدید‌کنندگان آزاد شد.



در مورد برج پیزا شایع است که در سال 1173 م ، معمار معروف ایتالیایی فلورانتن بونانو/پیزانو مأمور شد تا برای کلیسای معروف شهر پیزا برجی بسازد. بدین ترتیب در سال 1350، یعنی پس از 176 سال ، ساختمان برج به ارتفاع 85 متر با تعداد 7 زنگ در بالای آن به وزن بیش 29 تن ، پایان یافت. از آن زمان تا کنون و در مدت 7.5 قرن مدام به انحراف این برج افزوده شده و در حال حاضر 445 سانتیمتر از خط اصلی خود انحراف پیدا کرده است.

 

ابر رساناهای دمای بالا

در حالی که پیش از این تصور می شد هدایت الکتریکی می تواند تنها در دمای بسیار پایین نزدیک به 273- سانتیگراد رخ دهد، در حدود دهه 80 کشف شد که برخی آلیاژهای محتوی مس می توانند در دمای بالاتر در حدود 196- درجه سانتیگراد نیز هادی جریان الکتریسته باشند. به هر حال هنوز تئوری که بتواند در خصوص این رفتار فیزیکی پاسخ دهد ارائه نشده است.

مواد و ضد مواد

بیگ بنگ انفجاری که در پی آن جهان متولد شد از مقدار برابری ماده و ضد ماده ساخته شده است. به این ترتیب در کنار ستارگان، سیارات و کهکشانهایی که با کمک تلسکوپهای پر قدرت قابل رصد هستند، ضد ستارگان، ضد سیارات و ضد کهکشانهایی هم وجود دارند که ممکن است در بخشهایی از جهان پنهان شده باشند. به اعتقاد محققان، ضدماده وجود دارد اما هنوز ماهیت آن به صورت یک راز باقی مانده است.

پرتوهای کیهانی با انرژی بالا

به اعتقاد دانشمندان پرتوهای کیهانی با انرژی بالا به شدت به زمین آسیب می رسانند و اعتقاد بر این است که از سیاه چاله ها و یا از ابرنواختران کهکشانهای نزدیک ساطع شده اند اما هنوز جزئیات این پرتوها ناشناخته مانده است.

زندگينامه فيزيكدان مشهور دنيا

«امروز جنبش عدم تعهد برای افزایش میزان اثرگذاری خود باید علاوه بر فعالیت در زمینه‌های سیاسی در امور اقتصادی نیز فعال شود.» رئیس اتاق ایران با بیان این مطلب، حضور اعضای جنبش در تهران را فرصتی برای گسترش فعالیت‌های ایران درمجامع بین‌المللی برشمرد.
 
به گزارش خبرآنلاین «محمد نهاوندیان» رئیس اتاق ایران، برگزاری نشست سران جنبش عدم تعهد در ایران را فرصتی برای افزایش حضور ایران درمجامع بین‌المللی دانست و تصریح کرد: «با این اقدام، جنبش عدم تعهد می‌تواند به شکل مؤثرتر در صحنه جهانی حرکت کند.»
 
رئیس اتاق بازرگانی تصریح کرد: «در گذشته این جنبش در زمینه‌های سیاسی فعال‌تر بوده است، این درحالی است که اگر بخواهد در زمان حاضر نیز اثرگذاری خود را حفظ کند، باید درحوزه اقتصاد وارد شده و فعالیت‌های خود را دراین زمینه افزایش دهد.»

ایران باید اجلاس جنبش کشورهای عدم تعهد را نه یک فرصت دو‌روزه در شهریور 91، بلکه باید یک موقعیت سه‌ساله در نظر بگیرد که در قالب آن می‌تواند علاوه بر نشان دادن تاثیرگذاری‌اش در چنین گروهی، بنیان همکاری‌های جدید اقتصادی را در قالب این گروه طرح کند.

مسعود کرباسیان
 
*معاون اسبق وزارتخانه های اقتصاد و بازرگانی و مشاور کنونی اتاق تهران

 به گزارش گروه بين الملل بازار خبر به نقل از سي ان ان از سال 2008 به اين‌سو،

بسياري از كشورها متاثر از بحران گسترده اقتصادي اروپا و آمريكا، وارد دوران افول اقتصادي خود شدند. شايد دسته‌بندي اين‌ كشورها به دو گروه آسيب‌ديده و بسيار آسيب‌ديده مي‌تواند عمق فاجعه را مشخص كند. در اين گزارش سه كشوري را كه بيش از بقيه از بحران ضربه خوردند را بررسي خواهيم كرد.

افزایش 7 درصدی نرخ تورم در یک سال

در شرایط فعلی سکوت بهترین راه است/ دولت در بازار ارز چراغ خاموش حرکت کند

شرایط کنونی بازار ارز مانند شرایط بازار مسکن در سال های 85 و 86 است؛ در آن زمان قیمت مسکن با رشد شدیدی روبه رو شد و پس از مدتی با کاهش شدید رو به رو شد. هم اکنون اگر مسئولان دولتی به صورت چراغ خاموش به فعالیت خود ادامه دهند و بتوانند برای مدت یک سال حجم نقدینگی را کنترل کرده و تعادل اقتصادی را برقرار کنند شاهد افت شدید قیمت ارز خواهیم بود.

چندي پيش وزراي دارايي اتحاديه اروپا گرد هم جمع شدند و در نهايت خريد نفت از ايران را تحريم كردند اما زمان اجراي آن را برخلاف نظرات قبلي خود تا 6 ماه آينده به تعويق انداختند .

يک تحليل‌گر ترک در گفت‌وگو با پرس تي‌وي اظهار داشت، در صورت تحريم بخش انرژي ايران، قيمت نفت ممکن است به بشکه‌اي ۲۰۰ دلار برسد.

وزرات خزانه داری آمريکا روز سه شنبه تحريم های تازه ای را عليه  شرکتها و بانک های مرتبط با سپاه پاسداران، کشتيرانی جمهوری اسلامی و بخش انرژی ايران وضع کرده است.

پرویز فتاح ، وزير سابق نيرو و مديرعامل بنياد تعاون، بیمه معلم،  شرکت نفت و گاز پارس، شرکت کشتيرانی لاينر ترانسپورت کيش ، بانک مهر ، بانک انصار و بنياد تعاون سپاه  به  فهرست شرکت ها و افراد مورد  تحریم های آمريکا  افزوده شده اند.

جالینوس سردار ساسانی

جالینوس یا جالنوس که مورخین عرب و ایرانی تقریبا به همین گونه نام او را نوشته اند.نامی یونانی که در این میان انتظار شنیدنش در میان سپاهیان ایران را نداریم.او کیست؟ایرانی نیست؟اگر نیست پس در ارتش ایران چه می کند؟اگر ایرانی است پس چرا نامی یونانی دارد؟می دانیم که جالینوس پزشک مشهور یونانی است که زایش او در 131 و مرگش در حدود 210 میلادی بوده است و از نظر زمانی و مکانی با جالینوسی که ما اسم بردیم کاملا متفاوت است.

شجره نسب دودمان هخامنشی

اولین سرسره دنیا کشف شد

سرسره توسط چارلز ویکستید( نفر ایستاده) اختراع شد که اول آن را برای پارک خودش درست کرده بود ولی سپس تصمیم گرفت سرسره های بیشتری بسازد و به بقیه هم بفروشد. او وسیله های بازی دیگری هم ساخته است.

100000 کارگر چگونه بیکار شدند؟

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

محمد هرمزی: موضوع گرانی و گران فروشی که این روزها به دلمشغولی بزرگ مردم و مسؤولان تبدیل شده است به باور برخی کارشناسان در مسیر انحرافی قرار گرفته است!

بنابراین گزارش، برای کاهش التهاب گرانی و گران فروشی این روزها مسؤولان با تأیید این موضوع تأکید دارند که با پدیده گران فروشی بشدت برخورد می کنند، اما اشاره ای به مبارزه با «گرانی» ندارند. در حالیکه طبق دیدگاه کارشناسان چالش مهم این روزها گران فروشی نیست، بلکه این پدیده گرانی است که به مثابه زنجیری تمام حلقه های تولید تا مصرف کالا را در برگرفته است، بنابراین برخورد با چند صنف گران فروش که فروشنده نهایی کالا هستند بدون توجه به ریشه گرانی ره به جایی نمی برد.

کارشناسان معتقدند، ریشه گرانی را باید در جای دیگر جستجو کرد، چنانچه ریشه گرانی درست شناسایی شود می توان برای آن نسخه های بهتری پیچید و نباید برای دلخوش کردن مردم تنها به اصناف- که حلقه نهایی توزیع کالا محسوب می شوند- فشار آورد.کارشناسان بر این باورند که در حال حاضر مهمترین عامل گرانی گذشته از التهاب بازار ارز و تزریق نقدینگی به بازار، افزایش هزینه های تولید و به تبع آن افزایش قیمت کالا می باشد، از این رو نمی توان تولیدکنندگان را نیز به عرضه کالا با قیمتهای گذشته وادار کرد.به باور آنان، پافشاری برای تثبیت قیمتها می تواند این واحدها را به مرز تعطیلی بکشاند که دود آن نیز به چشم ده ها هزار کارگری می شود که از کار بیکار می شوند، همان طور که طبق اظهارات یک نماینده مجلس در سال گذشته 100هزار کارگر بیکار شده اند که از این منظر بیکاری به مراتب آثار بدتری نسبت به گرانی در پی دارد.

اما از سوی دیگر بی ثباتی قیمتها نیز سبب شده که مردم از این وضعیت بشدت دلخور باشند تا جایی که طبق گزارش بانک مرکزی قدرت خرید آنها یا درآمد واقعی آنها به دلیل تورم بشدت کاهش یافته است. از همین رو برای حل معضل گرانی باید ریشه آن بررسی شود. در واقع باید مسؤولان به این پرسش پاسخ دهند که ریشه گرانی در کشور ما چیست؟/انتخاب

اصلاح قانون یارانه‌ها تا 17 اردیبهشت مسکوت ماند

خبرگزاری فارس: بررسی طرح اصلاح قانون هدفمندی یارانه‌ها که در دستورکار جلسه دیروز مجلس قرار داشت، تا 17 اردیبهشت ماه مسکوت ماند.

خبرگزاری فارس: اصلاح قانون یارانه‌ها تا 17 اردیبهشت مسکوت ماند

به گزارش خبرنگار پارلمانی خبرگزاری فارس، دو‌فوریت طرح اصلاح ماده 1 قانون هدفمند کردن یارانه‌ها یکی از دستور‌کارهای نمایندگان مجلس در جلسه علنی دیروز (سه شنبه) پارلمان بود.

جمشید انصاری نماینده مردم زنجان پس از در دستور قرار گرفتن این طرح دو‌فوریتی طی سخنانی به عنوان طراح این طرح اظهار داشت: در قانون عبارت تعیین قیمت در پایان 5 ساله به گونه‌ای درج شده که برداشت از آن این است که دولت کف قیمت را می‌تواند 90 درصد قیمت تحویل روی کشتی (فوب) خلیج فارس برای تعیین قیمت حامل‌های انرژی و 75 درصد قیمت فروش گاز طبیعی به کشورهای دیگر قرار دهد.

آیا با رفع تحریمها همه چیز ارزان می شود؟

اقتصاد کلان - علی پاکزاد

وقتی داشت میوه ها را می داد به میوه فروش تا براش بکشه، بلند بلند حرف میزد، نمی دونم از کجا شروع کرده بود، من که رسیدم داشت می گفت: آقا برن سر میز مذاکره؛ به هم سلام کنن، دلار میشه هزار تومن.
منم این وسط که هوس چای و لیمو کرده بودم ، یک دونه لیمو ترش را دادم دست میوه فروش که روی ترازو بکشه، فروشنده هم در حالی که لیموی منو رو ترازو می گذاشت با حرکت سر و بله های بلند حرف های مشتری قبلی رو تائید می کرد.
به عدد روی ترازو نگاه کردم، یک سکه صد تومانی که شده اندازه دوزاری دادم دست میوه فروش، اون بنده خداهم بدون قطع تائید مداوم صحبت های مشتری قبلی که از کاهش قیمت دلار و سکه با انجام مذاکرات و کاهش فشار تحریم ها می گفت ، سکه رو بین انگشت شصت و اشاره اش گرفت و رو به من گفت: نهصد تومن!، ترازو به تومنه نه ریال؛ مشتری قبلی هم بدون قطع نطقش، از گوشه چشم یک نگاه عاقل اندر سفیه به من کرد، منم که تو رودرواسی گیر کرده بودم، به ناگهان چشمم خورد به عدد چهار رقمی بالای کپه لیمو ترش ها ، کیلویی 6 هزار تومن!،خلع سلاح شدم ؛ اسکناس هزار تومنی رو دادم دست میوه فروش که دوباره مشغول گوش دادن به سخنرانی اقتصادی مشتری قبلی بود، با یک دونه لیمو ترش وارداتی درشت ، از مغازه زدم بیرون.
تو این فکر بودم واقعا با لغو تحریم ها، من می تونم این یک دونه لیموترش رو به جای نهصد تومن، بخرم نود تومن!
واقعیتهای اقتصادی کشور به این سئوالم جواب منفی می دهند ، آنچه امروز در اقتصاد کشور، قیمت ها را به بالا حل می دهد، تحریم ها نیست.
البته این به معنی بی اثر بودن تحریم ها و یا نفی فشار وارده به اقتصاد کشور ازمحل تحریم ها نیست، ولی اگر بخواهیم عوامل موثر در اقتصاد کشور را در کنار هم قرار دهیم می بینیم سهم بسیار کمی به موضوع تحریم ها می رسد و ریشه مشکل در جای دیگری است.
در سال گذشته بنابر اظهارات نمایندگان و البته معاون ارزی سابق بانک مرکزی دولت معادل 55 میلیارد دلار ارز در داخل کشور به فروش رسیده، این موضوع نشان می دهد بحث کمبود ارز اگر چه در اثر تحریم ها می تواند اتفاق بیافتد ولی حداقل در سالی که پشت سر گذاشتیم، هنوز این موضوع تا به آن حد جدی نشده که مشکلی برای اقتصاد کشور ایجاد کند.
تراز تجاری کشور هم به عنوان یکی دیگر از شاخص های ارزیابی، نشان از کاهش سه میلیون تنی واردات همراه با تورم حدود 20 درصدی دارد ، ولی این کاهش واردات به کالاهای مصرفی و روزمره مردم ارتباط نداشته و مربوط به کالاهای واسطه ای است، کالاهایی که به گفته مدیران اقتصادی کشور بیش از 70 درصد از واردات کشور را به خود اختصاص می دهد، به عبارت دیگر تولید کنندگانی که توان تولید و فروش در داخل ایران راندارند از واردات کالاهای واسطه ای و سرمایه ای خودداری کرده اند و باید این موضوع هم نمی تواند به تحریم ها ارتباط پیدا کند، موضوع به نابسامانی فضای کسب و کار داخلی باز می گردد زیرا بخش عمده ای از این کالها نیز در دایهر تحریم ها نیست.
اما با اینهمه بازهم می توان گفت اصلی ترین شاخصی که در سال گذشته اقتصاد ایران را تحت تاثیر قرار داده نرخ ارز بوده است، هیچ یک از مسئولین اقتصادی هم نمی توانند کتمان کنند که جهش قیمت ارز در اقتصاد کشور سال گذشته بحران ساز شد.
شما حتما می پرسید، وقتی می گویم نرخ ارز اقتصاد را دچار بحران کرده، چطور این موضوع را از بحث تحریم جدا کرده ام؟
نکته ظریف در اینجاست که جهش قیمت دلار از 1100 تومان به حدود 1900 تومان که در سال گذشته اتفاق افتاد ریشه در یک عبارت داشت، بی اعتمادی مردم و فعالان اقتصادی به مدیران اقتصادی و پولی دولت، این بی اعتمادی ارتباطی به تحریم ندارد.
سیاستهای بانک مرکزی و یا نحوه عملکرد وزارت اقتصاد و دارایی در تخصیص یارانه های نقدی و یا عملکرد وزارت صنعت، معدن و تجارت در تخصیص تسهیلات به تولید کنندگان زمانی موثر است که مردم به متولیانش اعتماد داشته باشند، ولی می بینیم که مردم به دلیل سابقه ذهنی مخدوشی که نسبت به نتایج سیاستهای اتخاذ شده از سوی مدیران و برنامه ریزان دولتی دارند، زمان اعلام هر سیاست و به واسطه هر اتفاقی انتخابی را منطقی می دانند که مدیران اساسا آنرا توصیه نمی کنند، حاصل این وضعیت همان جو روانی است که رئیس کل بانک مرکزی در سال گذشته آنرا مقصر نوسانات نرخ ارز و طلا دانست.
این بی اعتمادی همان محرکی است که آب را برای سود استفاده دلالان و فرصت طلبان گل آلود می کندو بازار تئوری توطئه را داغ.
طی سال گذشته بارها وزیر مسکن اعلام کرده قیمت مسکن در کشور افزایش پیدا نکرده است، آما گزارشهای مرکز آمار در خوشبینانه ترین حالت خبر از رشد 20 درصدی قیمت ها در بازار مسکن دارد و البته مردم خود ارقامی بالاتر را لمس می کنند، در چنین فضایی که متاسفانه قابل تامیم به تمام بازارها و کالاهای موجود در عرصه اقتصاد ملی است چطور می توان انتظار داشت مردم به سیاستهای دولتمردان اعتماد کنند؟
در همین بازار با توجه به رشد قیمت دلار (که ضعف مدیریت بازار ارز در آن قابل انکار نیست) ارزش دارایی های مردم به نصف کاهش پیدا کرده است، آیا مردم می توانند به چنین مدیریتی اعتماد کنند و یا مجبور هستند برای حفظ آنچه دارند، شنا کردن بر خلاف مسیر دولتی را یاد بگیرند؟
برگردیم به بحث اصلی، من فکر نمی کنم، طبق نطق اقتصادی که در میوه فروشی شنیدم با کاهش فشارهای ناشی از تحریم بر اقتصاد کشور تحول مهمی اتفاق بیافتد، شاید بدبین به نظر برسم ولی من معتقد نیستم رفع تحریم ها پایان خوش قصه است، بلکه اول ماجراست.
عدم تعادلی در فضای اقتصاد پولی و بخش واقعی اقتصاد ایران که محصول آن تورم، بیکاری، کاهش تولید ناخالص ملی و افزایش فاصله طبقاتی و در نهایت کاهش سرمایه گذاری مولد است، به جایی رسیده که رفع تحریم ها تنها می تواند نقش مسکنی مقطعی را داشته باشد.
وقتی قلپ آخر چایی که با لیموی نهصد تومانی گس وترش شده از گلو پایین می دهم، به این فکرمی کنم، دولت چطور می تواند اعتماد مردم را به تصمیمات اقتصادی اش جلب کند، آنهم زمانی که هنوز حتی بودجه سالانه اش شفاف نیست.